Nad rzeczką Czyżówką, w pobliżu jej ujścia do Bugu leży Janów Podlaski. Dzisiaj jest to wieś gminna, ale był taki okres i to kilkuwiekowy, gdy posiadał prawa miejskie. Nim stał się miastem, był małą wsią o nazwie Porchowo. W 1423 Wielki Książę Litewski Witold nadał ją wraz z innymi włościami biskupom łuckim. W 1450 roku Tatarzy najechali i złupili Łuck, więc kilkanaście lat później - prawdopodobnie w 1463 roku - ówczesny biskup łucki, Jan Łosowicz (?-1481) przeniósł się ze swoim dworem do Porchowa. A gdy mała wieś stała się siedzibą biskupstwa, poczęła szybko rozwijać się i w 1465 roku król Kazimierz Jagiellończyk nadał jej prawa miejskie. Wtedy też została zmieniona jej nazwa na Janów, wzięta prawdopodobnie od imienia biskupa Łosowicza.

Nowo powstałe miasto staje się stolicą diecezji łuckiej, konieczna jest więc budowa odpowiedniej rezydencji biskupiej. I powstaje, i to nie byle jaka, gdyż tworzą ją dwa zamki: dolny i górny. Nie wiemy jak one wyglądały, strawiły je pożary w 1523 i 1597 roku. Po tym drugim pożarze zamek odrestaurował Bernard Maciejowski, będący biskupem łuckim w latach 1588-1600. Otrzymał on kształt trzykondygnacyjnej wieży, stojącej na dość obszernym, wybrukowanym dziedzińcu, otoczonym ceglanym murem, z trzema wieżami bramnymi. Poza murem wykopano głęboką fosę, nad którą przerzucono most zwodzony wiodący do bramy wjazdowej. Na tych dwóch pożarach niszczenie biskupiej rezydencji nie skończyło się. Podczas potopu szwedzkiego została ona ponownie spalona, ostatni raz w 1660 roku. 

Dawny zamek biskupów łuckich, obecnie Centrum Konferencyjno-Wypoczynkowe

Budowę nowej siedziby biskupów rozpoczęto wkrótce po tym ostatnim pożarze. W miejscu, gdzie obecnie znajduje się pałac biskupi, powstał parterowy, drewniany, częściowo tylko murowany dwór obronny, z dwoma alkierzami na narożach i dwukondygnacyjnym gankiem, postawionym na osi głównej od strony ogrodu, z dwoma wieżyczkami po bokach. W ciągu następnych stu lat niekonserwowany odpowiednio zamek stopniowo niszczał, więc w 1770 roku biskup Feliks Paweł Turski przystąpił do jego częściowej odbudowy. Główny korpus pozostał bez zmian, natomiast wzniesiono dwa murowane skrzydła, które zachowały się do naszych czasów.

Skrzydła	boczne

Ich budowa  ciągnęła się długo, aż 10 lat. Równolegle z nią trwało porządkowanie w manierze włoskiej barokowego ogrodu, rozciągającego się w kierunku południowym, poza zamkową fosą. W tym czasie zbudowano w nim dom ogrodnika, a kilka lat później oranżerię. W ten sposób zespół zamkowy został przekształcony w rezydencję pałacowo-parkową. 

Elewacja zachodnia skrzydła bocznego

Nie zapomniano o zabudowaniach gospodarczych. Od strony północnej, przed bramą wjazdową powstał dziedziniec, przy którym znalazły się stajnie, masztalnia, browar, kuchnia, oficyna i dwa stawy.

Elewacja wschodnia skrzydła bocznego

W 1790 roku biskupem łuckim został Adam Tadeusz Naruszewicz (1733-1796), były rektor Akademii Wileńskiej, wykładowca warszawskiego Collegium Nobilium, senator, zaufany współpracownik króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, a przede wszystkim pisarz - ojciec polskiego klasycyzmu, uważany już za życia za polskiego Horacego i następcę Jana Kochanowskiego. Ostatnie 6 lat swojego bogatego życia spędził w Janowie, tutaj zmarł i został pochowany w janowskim kościele Świętej Trójcy, a na swoim nagrobku polecił umieścić napis: Cor meum et caro mea requiescit in spe (Serce moje i ciało moje spoczywa w nadziei). Zostawił też po sobie ślad w parku pałacowym, gdzie zbudował kamienną grotę, w której pisywał swoje dzieła historyczne i wiersze, siedząc przy okrągłym dębowym stole, postawionym na ceglanej posadzce. Przetrwała ona do naszych czasów pod nazwą "Grota Naruszewicza".

Widok pałacu od strony parku

Podczas Insurekcji Kościuszkowskiej główny korpus pałacu został zniszczony przez wojsko Suworowa ciągnące na Warszawę. Po 1815 roku, kiedy Janów znalazł się na terytorium Królestwa Polskiego, władze królestwa  przejęły zamek biskupi i ulokowały w nim rządowe stado koni. Umieszczono je w niezniszczonych budynkach gospodarczych, a w zachowanych skrzydłach pałacu urządzono pomieszczenia administracyjne i mieszkania dla personelu. Park pałacowy w szybkim tempie uległ dewastacji.

Fragment parku

Dopiero po stu latach, w 1919 roku, biskupi łuccy odzyskali budynki dawnego zamku janowskiego i przekazali je Zgromadzeniu Córek Najświętszego Serca Marii. Dawne budynki zamkowe zostały wyremontowane i część ich przeznaczono na Seminarium Duchowne. Wzniesiono kilka nowych zabudowań gospodarczych, takich jak chlewnia, kuźnia, obora, stajnia oraz przekształcono znaczną część parku w sad owocowy i ogród warzywny.

Korpus główny pałacu

Gdy wybuchła II wojna światowa założenie pałacowo- parkowe znowu zostało zdewastowane. Gdy w 1941 roku Niemcy uderzyli na ZSRR, jedno ze skrzydeł bocznych przeznaczyli na szpital wojskowy, a kiedy w 1944 roku cofali się przed Armią Czerwoną, umieścili tu sztab dowodzenia  swoich wojsk. Po zakończeniu wojny dawna własność biskupów łuckich została upaństwowiona, a w 1950 roku przekazana janowskiej stadninie koni. Jednak w dalszym ciągu część wschodniego skrzydła bocznego zajmowały siostry zakonne Zgromadzenia Córek Najświętszego Serca Marii, podczas gdy w drugiej części Wojsko Ochrony Pogranicza miało swoją strażnicę. Całe skrzydło zachodnie przeznaczono na mieszkania pracowników stadniny, po pewnym czasie stało się spichlerzem zbożowym. Zniszczone podczas wojny zabudowania gospodarcze, powstałe w latach międzywojennych, zostały odbudowane, wzniesiono też kilka nowych, nawet na dawnym dziedzińcu zamkowym.

	Pałacowe wnętrza

W 2013 roku całe pałacowo-parkowe założenie kupił właściciel firmy deweloperskiej "Arche", Władysław Grochowski. Podczas generalnego remontu, trwającego 3 lata, zbudowano od podstaw korpus główny pałacu, przebudowano zdewastowane skrzydła boczne, uporządkowano 40-hektarowy park, wzniesiono na terenie dawnej części gospodarczej 40 pawilonów, które utworzyły między dziedzińcem pałacowym a dawną bramą wjazdową 4 zespoły uszeregowane równolegle do osi południe-północ. W ten sposób powstało Centrum Konferencyjno-Wypoczynkowe "Zamek Janów Podlaski", dysponujące 467 miejscami noclegowymi w 199 pokojach i apartamentach, 15 salami konferencyjnymi, 4 salami historycznymi, restauracją i trzema barami, strefą Wellnes z basenem, jacuzzi i saunami, salonem dr Ireny Eris i gabinetami fizjoterapii.