Kiedy będziemy jechać z Siedlec do Sokołowa Podlaskiego, dotrzemy po 13 kilometrach do leżącej po lewej stronie szosy Woli Suchożebrskiej. Warto się w niej zatrzymać, aby obejrzeć dobrze zachowany zespół dworsko-parkowy.
Aleja dojazdowa |
Jest to pozostałość po majątku ziemskim należącym w XVIII wieku do rodziny Czartoryskich, rezydującej w Siedlcach. Książę Adam Kazimierz Czartoryski (1734-1823) herbu Pogoń Litewska, żonaty z Izabelą Elżbietą Flemming (1745-1835) herbu własnego, oddał w 1807 roku na rzecz państwa dobra siedleckie w zamian za inne włości. W 1832 roku majątek Suchożebry wraz z Wolą Suchożebrską o powierzchni 680 hektarów nabył od rządu Królestwa Polskiego za 106 584 zł Ignacy Marcinkowski (1774-1836) herbu Gryf, żonaty od 1810 roku z Katarzyną Kosińską (ok.1790-?) i w 1835 roku zbudował w Woli Suchożebrskiej murowany dwór.
Dwór od frontu |
Postawił go na planie prostokąta, parterowy, siedmioosiowy, z wysokim, dwuspadowym dachem, pokrytym ceramicznymi dachówkami. Główne wejście znalazło się w osi elewacji frontowej i prowadziło przez zamknięty ganek. Dodatkowe drzwi wejściowe, zamknięte półkoliście, usytuowano w zachodniej elewacji bocznej. Obrzeżono je dwoma pilastrami dźwigającymi trójkątny naczółek.
Elewacja zachodnia |
Elewacja frontowa i ogrodowa zostały ozdobione skromnie - dość duże, prostokątne, ośmioszybowe okna otrzymały proste obramienia; na narożnika budynku położono bonie. Po pewnym czasie do bocznej elewacji wschodniej dostawiono bezstylową dobudówkę.
Elewacja ogrodowa |
Zaledwie rok upłynął od zakończenia budowy dworu, kiedy jego właściciel zmarł. Majątek po nim przejął jego syn, Franciszek Michał (1804-?), podporucznik wojska polskiego, uczestnik Powstania Listopadowego, żonaty z Zuzanną Dorff (1810-?), by sprzedać go w 1889 roku Karolowi Krasińskiemu (1838-?) herbu Ślepowron, ożenionemu w 1880 roku z Józefą Michaliną Pac-Pomarnacką (1860-1940) herbu Gozdawa. Prawdopodobnie to Karol Krasiński przebudował nieco budynek dworski i w miejsce ganku o zamkniętych ścianach postawił portyk z dwoma parami kolumn toskańskich dźwigających trójkątny szczyt z półkolistym okulusem.
Portyk |
Po Karolu Krasińskim jego syn, Stanisław Justyn (1890-?), żonaty po raz pierwszy z Ireną Święcicką herbu Jastrzębiec, a po raz drugi ze Stanisławą Czarnocką, został dziedzicem Woli Suchożebrskiej. Widocznie nie był on dobrym gospodarzem, bowiem w 1935 roku doszło do licytacji majątku, w wyniku której nabył go Zdzisław Poklewski-Koziełł. Już po czterech latach jego właścicielką została Zofia z Łobaszewskich Makowiecka, ale w 1946 roku odebrano go jej w wyniku powojennej reformy rolnej. W budynku dworskim urządzono Ośrodek Zdrowia, a w latach 70. ubiegłego wieku obiekt przejęła Wyższa Szkoła Rolniczo-Pedagogiczna w Siedlcach, a następnie siedleckie Centrum Kultury i Sztuki.
Fragment dworskiego parku |
W 1994 roku dwór wraz z otaczającym go 3-hektarowym parkiem wydzierżawiły Sokołowskie Zakłady mięsne S.A., a w 2014 roku przejęły go na własność i w latach 2014-2015 przeprowadziły generalny remont całego obiektu. Jego wygląd w porównaniu z tym, jaki prezentował w okresie międzywojennym, zmienił się diametralnie. W obu połaciach dachu pojawiły się lukarny, dachówkę zamieniono na blachę, miejsce szpecącej budynek dworski dobudówki do wschodniej elewacji zajęła dobrze wkomponowana oranżeria. Nowy właściciel zamienił dwór ziemiański w obiekt hotelowo-konferencyjny. Na parterze usytuowano sale konferencyjne, na poddaszu zaś pokoje hotelowe. Na ścianach pomieszczeń zawisły obrazy wypożyczone z Muzeum Narodowego w Warszawie oraz zdjęcia byłych właścicieli dworu, Stylizowane meble sprowadzono ze znanej fabryki w Henrykowie. We dworze organizowane są różnego rodzaju narady i spotkania, znalazła też w nim swój przybytek Sokołowska Akademia Smaku, mającą za zadanie promowanie zdrowego sposobu odżywiania się poprzez organizowanie specjalnych warsztatów kulinarnych.